سرمایه گذاری روی طلا بهتر است یا سکه؟
کدام یک در بلندمدت و کوتاه‌مدت بازدهی بیشتری دارند؟
چه عواملی بر قیمت طلا و سکه تأثیر می‌گذراد؟
اگر قصد سرمایه‌گذاری روی طلا یا سکه را داشته باشید، احتمالاً این سؤال‌ها را از خود پرسیدید. انتخاب یکی از این دو دارایی، می‌تواند چالشی برای سرمایه‌گذاران باشد چون باید بازدهی هر کدام را در نظر داشته باشند. برای همین در این مقاله سعی می‌کنیم تا از جنبه‌های مختلف، سرمایه‌گذاری روی طلا و سکه را بررسی کنیم و مزایا و معایب هر یک را شرح دهیم. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که سرمایه گذاری روی طلا بهتر است یا سکه، تا انتهای این مقاله همراه اکو بیزینس باشید.
بررسی سرمایه گذاری روی سکه و انواع طلا
سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های مثل سکه و طلا، راهکارهای مطمئنی برای حفظ ارزش سرمایه هستند. ارزش این دو دارایی همراه با تورم رشد می‌کند و با گذشت زمان، ارزش پولی سرمایه شما هم حفظ می‌شود. طلا و سکه همچنین نقدشوندگی بالایی دارند و هر زمان که بخواهید، خیلی راحت می‌توانید آن‌ها را به پول نقد تبدیل کنید.
تصمیم‌گیری و انتخاب بین طلا و سکه برای سرمایه‌گذاری چندان ساده نیست. سرمایه‌گذاری روی هر یک از این دارایی‌ها، بازدهی متفاوت و همچنین مزایا و معایب خود را دارد. برای مثال به‌خاطر نوسانات قیمتی زیاد، سرمایه‌گذاری روی سکه معمولاً بازدهی و سود بهتری در کوتاه‌مدت نسبت به طلا دارد. از طرف دیگر، قیمت سکه در بازار ایران ممکن است دچار حباب قیمتی شود و با ریسک بیشتری همراه است.
علاوه بر این، انواع مختلفی طلا برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که ارزش و بازده سرمایه‌گذاری آن‌ها متفاوت است. عواملی مثل میزان مالیات، حق اجرت، سود فروشنده، کارمزد و غیره هم در این بازدهی تأثیرگذار هستند. مثلاً خرید طلای آب‌شده نسبت به طلای زینتی گزینهٔ بهتری برای سرمایه‌گذاری است چون حق اجرت و مالیات ندارد. به‌صورت کلی انواع طلا برای سرمایه‌گذاری عبارت‌اند از:
- شمش طلا
- طلای زینتی
- طلای دست دوم
- طلای آب‌شده
- سکه
به این نکته هم توجه داشته باشید که انتخاب بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری، به میزان ریسک‌پذیری، اهداف و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد. برای اینکه بهتر تصمیم‌گیری کنید، سرمایه گذاری روی طلا و سکه را در ادامه از جنبه‌های مختلف بررسی کردیم.
نحوه قیمت گذاری طلا و سکه
قیمت طلا و سکه معمولاً بر اساس عواملی مثل وزن، نوع، عیار، مالیات و غیره تعیین می‌شود. در ادامه عوامل مهمی که در قیمت گذاری طلا و سکه تأثیر گذار هستند را بیان کردیم.
- نوع طلا: بر اساس نوع طلا، قیمت آن هم تغییر می‌کند که دلیل اصلی، تفاوت در میزان مالیات، اجرت ساخت و سود فروشنده برای هر نوع طلا است. مثلاً طلای آب‌شده نسبت به طلای زینتی نو، مالیات و اجرت ساخت ندارد و قیمت آن هنگام خرید ارزان‌تر است.
- عیار (وزن طلای خالص): عیار طلا و سکه به‌صورت مستقیم روی قیمت نهایی آن‌ها تأثیرگذار است. منظور از عیار، میزان طلای خالص از کل وزن طلا است. مثلاً طلای 18 عیار، 75 درصد و طلای 24 عیار، 100 درصد طلای خالص دارد. پس عیار هم در قیمت طلا تأثیر دارد و هر چه میزان طلای خالص بیشتر باشد، قیمت آن هم بیشتر خواهد بود.
- مالیات: هنگام خرید طلا، خریداران باید مبلغ 10 درصد از مجموع اجرت ساخت و سود فروشنده را در قالب مالیات، به فروشنده طلا بپردازند. البته پیش‌تر هم اشاره کردیم که مالیات شامل همه طلاها نمی‌شود.
- اجرت ساخت: منظور از اجرت ساخت، هزینه‌ای است که طلافروشان بابت ساخت طلا و جواهرات از خریداران دریافت می‌کنند. اجرت ساخت برای طلا و جواهرات زینتی نو در نظر گرفته می‌شود و بسته به طرح، ظرافت، میزان پیچیدگی و غیره متفاوت است.
- سود فروشنده: سود طلافروشان نیز روی قیمت نهایی طلا و سکه تأثیرگذار است. میزان این سود هر ساله توسط اتحادیه طلافروشان تعیین و به قیمت طلا اضافه خواهد شد. در حال حاضر سود فروشندگان از فروش طلا 7 درصد است.
تا اینجا با عوامل مؤثر بر قیمت طلا و سکه آشنا شدید و در ادامه، طلا و سکه را بر اساس این موارد مقایسه می‌کنیم تا بفهمیم سرمایه گذاری روی طلا بهتر است یا سکه؟
از نظر اجرت ساخت و مالیات، خرید طلا به صرفه تر است یا سکه؟
سکه، اجرت ساخت و مالیات ندارد و از این لحاظ، خرید سکه نسبت به طلا به‌صرفه‌تر است. یعنی هنگام خرید طلا، شما علاوه بر ارزش طلای خالص، باید هزینه‌های اضافه‌ای مثل اجرت ساخت و مالیات هم بپردازید. این هزینه‌ها هنگام فروش طلا از قیمت آن کسر خواهند شد. یعنی اگر بخواهید بلافاصله بعد از خرید طلای نو، دوباره آن را بفروشید، به میزان اجرت ساخت، مالیات و سودی که به فروشنده پرداخت کرده‌اید، در ضرر خواهید بود.
البته برای طلای دست‌دوم و آب‌شده، لازم نیست مبلغی بابت اجرت ساخت یا مالیات پرداخت کنید. همچنین در جدول زیر می‌توانید اجرت ساخت، مالیات و سود فروشنده را برای سکه و انواع طلا مشاهده کنید.
| مقایسه اجرت ساخت، مالیات و سود فروشنده برای سکه و انواع طلا | |||
| نوع | اجرت ساخت | مالیات | سود فروشنده |
| سکه | ندارد | ندارد | کم |
| طلای زینتی و نو | دارد | دارد | دارد؛ بسته به میزانی طلای خریداری‌شده |
| طلای دست‌دوم | ندارد | ندارد | دارد؛ بسته به میزانی طلای خریداری‌شده |
| طلای آب‌شده | ندارد | ندارد | کم |
| شمش طلا | دارد | دارد | دارد؛ بسته به میزانی طلای خریداری‌شده |
باتوجه‌به جدول بالا، می‌توان گفت که سرمایه‌گذاری روی سکه، طلای آب‌شده و طلای دست‌دوم گزینه‌های بهتری برای سرمایه‌گذاری هستند.
سکه سریع تر نقد می‌شود یا طلا؟
نقدشوندگی بالا و سریع، از جمله مزیت‌های اصلی سرمایه گذاری روی طلا و سکه است. بااین‌حال، بسته به نوع طلا یا سکه، میزان نقدشوندگی آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. همچنین میزان عرضه و تقاضا برای طلا یا سکه هم می‌تواند روی نقدشوندگی آن‌ها در بازه‌های زمانی مختلف، تأثیرگذار باشد. مثلاً طلای دست دوم نسبت به شمش طلا سریع‌تر نقد می‌شود چون خریداران بیشتری دارد.
خریدوفروش طلای دست‌دوم نسبت به طلای نو هم بیشتر است و تقاضای بیشتری برای آن وجود دارد. از طرف دیگر، باتوجه به رفتار خریداران، می‌توان گفت که سکه سریع‌تر از طلا در بازار نقد می‌شود. دلیل هم این است که خریدوفروش سکه هزینه‌های اضافی مثل اجرت ساخت و مالیات ندارد و در بیشتر مواقع، گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری به‌حساب می‌آید.
مقایسه نوسان قیمت طلا و سکه
قیمت طلا و سکه به‌صورت مستقیم تحت‌تأثیر عواملی مثل قیمت جهانی اونس طلا، نرخ ارز، تحریم‌ها، وضعیت اقتصادی و غیره قرار می‌گیرد. بااین‌حال، قیمت سکه به دلیل وابستگی بیشتر به نرخ ارز، نوسانات بیشتری را تجربه می‌کند. اما قیمت طلا، بیشتر به قیمت طلای جهانی وابسته است و در برابر تغییرات نرخ ارز، ثبات بیشتری دارد. علاوه بر این، سکه ممکن است دچار حباب قیمتی شود که تحت‌تأثیر آن، نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند.
منظور از حباب قیمتی این است که تحت‌تأثیر اخبار و شرایط روانی بازار، قیمت سکه بیشتر از ارزش واقعی آن تعیین می‌شود. در چنین شرایطی، قیمت سکه در زمان کوتاهی به‌سرعت رشد می‌کند و بعد از عادی‌شدن شرایط بازار، دوباره قیمت آن به ارزش واقعی نزدیک‌تر می‌شود. باتوجه‌به این توضیحات، می‌توان گفت نوسان قیمتی سکه از طلا بیشتر است و باید حواستان به حباب قیمتی باشد. نحوه محاسبه حباب طلا را در مقاله حباب طلا چیست، بیان کردیم.
نگهداری طلا آسان‌تر است یا سکه؟
نگهداری سکه و طلا به‌صورت فیزیکی، همواره یکی از چالش‌های اصلی سرمایه‌گذاران بوده است. این دارایی‌ها به دلیل ارزش بالایی که دارند، احتمال سرقت آن‌ها وجود دارد. برای همین در بیشتر اوقات، سرمایه‌گذاران مجبور هستند برای حفظ طلا و سکه‌های خود، هزینه‌هایی بابت نگهداری امن بپردازند. این هزینه می‌تواند خرید گاوصندوق امن و یا هزینه نگهداری در صندوق‌های فیزیکی باشد.
البته امروزه این مشکل به‌واسطه تکنولوژی و پیشرفت بازارهای دیجیتال تا حد زیادی برطرف شده است. در واقع با سرمایه‌گذاری و خریدوفروش سکه و طلا در بازارهای دیجیتال و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، دیگر لازم نیست نگران نگهداری فیزیکی از آن‌ها باشید. بهترین روش‌ها برای سرمایه‌گذاری غیرفیزیکی طلا و سکه عبارت‌اند از:
- گواهی سپرده سکه در بورس
- ارزهای دیجیتال با پشتوانه طلا
- خریدوفروش طلا در بازارهای جهانی مثل فارکس
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا (EFT)
مقایسه پتانسیل رشد طلا و سکه
قیمت طلا و سکه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند تحت‌تأثیر عوامل مختلفی مثل نرخ ارز، قیمت جهانی طلا، تورم، وضعیت اقتصادی و غیره قرار بگیرد. علاوه بر این، دولت هم بسته به سیاست‌های مالی خود، از طریق بانک مرکزی به‌صورت مستقیم در بازار طلا و سکه مداخله می‌کند. بنابراین پیش‌بینی پتانسیل رشد قیمتی طلا و سکه می‌تواند پیچیده و تا حدودی غیرممکن باشد.
بااین‌حال، باتوجه‌به تاریخچه قیمتی طلا و سکه، می‌توان گفت که پتانسیل رشد سکه نسبت به طلا بیشتر است. توجه داشته باشید که پیش‌بینی رشد طلا و سکه بر اساس تاریخچه آن‌ها درست نیست و ممکن است این روند تحت‌تأثیر عواملی مثل مداخله‌های دولت یا شرایط دیگر تغییر کند.
عوامل مؤثر بر قیمت سکه و طلای دست دوم
قیمت سکه و طلای دست‌دوم، تحت‌تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد که قیمت دلار و قیمت جهانی طلا، بیشترین تأثیر را دارند. قیمت دلار حتی می‌تواند به‌صورت لحظه‌ای بازار سکه و طلا را تحت‌تأثیر قرار دهد. در ادامه مهم‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت سکه و طلای دست دوم را معرفی کردیم.
- قیمت جهانی اونس طلا: قیمت سکه و طلای دست دوم، متناسب با قیمت اونس جهانی تغییر می‌کند.
- قیمت دلار: بازار سکه و طلای دست دوم ایران، تا حد زیادی به قیمت دلار وابسته است و با افزایش قیمت دلار، قیمت سکه و طلا هم افزایش پیدا می‌کند.
- تورم: سکه و طلا را معمولاً دارایی‌های ضد تورمی می‌نامند و با افزایش تورم، ارزش آن‌ها بیشتر خواهد شد. در واقع قیمت طلا و سکه متناسب با تورم تغییر می‌کند.
- مداخله دولت: یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر قیمت طلای دست دوم و سکه، مداخله‌های دولت از طریق بانک مرکزی در بازار است. در این حالت، بانک مرکزی برای کنترل بازار و بر اساس سیاست‌های مالی خود، با تغییر در میزان عرضه و تقاضا، روی قیمت طلا دست دوم و سکه تأثیر می‌گذارد. مثلاً تزریق دلار یا سکه به بازار باعث افزایش عرضه آن‌ها می‌شود که به کاهش قیمت طلا و سکه می‌انجامد.
- نرخ بهره: کاهش نرخ بهره، سرمایه‌گذاران را ترغیب می‌کند تا در بازارهای امن مثل طلا و سکه سرمایه‌گذاری کنند. این کار تقاضا برای سکه و طلا را افزایش می‌دهد که در نهایت منجر به افزایش قیمت آن‌ها می‌شود.
در سرمایه گذاری بلند مدت و کوتاه مدت سکه بخریم یا طلا؟
برای سرمایه‌گذاری بلندمدت، هم طلا و هم سکه می‌توانند دو دارایی امن و قابل‌اعتماد باشند. یعنی هر دو دارایی پتانسیل حفظ ارزش سرمایه را در برابر تورم و شرایط نامطلوب اقتصادی و سیاسی دارند. در بلندمدت، نوسان و بازدهی قیمت طلا نسبت به سکه کمتر است چون ثبات بیشتری دارد. به‌عبارت‌دیگر، با خرید سکه، در بلندمدت سود بیشتری خواهید کرد.
از طرف دیگر برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، خرید سکه به دلیل نوسانات قیمتی بیشتر، معمولاً گزینه بهتری نسبت به طلا است. در واقع سرمایه‌گذاری روی طلا برای کوتاه‌مدت، به دلیل ثبات قیمتی، بازدهی زیادی ندارد. با خرید طلا در کوتاه ممکن حتی ممکن است دچار زیان هم شوید چون هزینه‌های اضافه‌ای مثل اجرت ساخت و مالیات هم در حین خرید پرداخت می‌کنید.
نکته مهمی که هنگام خرید سکه به‌خصوص در سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت باید به آن توجه کنید، حباب سکه است. اگر هنگام خرید، ارزش سکه در اوج حباب قیمتی باشد، احتمال ضرر شما در کوتاه‌مدت بیشتر از سود است. در چنین شرایطی حتی ممکن است در بلندمدت هم سرمایه شما به ارزش فعلی خود نرسد و همچنان در زیان باشید. پس قبل از خرید سکه و طلا، حتماً شرایط کلی بازار را به‌دقت بررسی کرده تا بهترین زمان و قیمت را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید.
خرید و فروش طلا چه مزایا و معایبی دارد؟
در جدول زیر به مزایا و معایب خرید و فروش طلا اشاره کردیم:
| مزایا و معایب سرمایه‌گذاری روی طلا | |
| مزایای سرمایه‌گذاری در طلا | معایب سرمایه‌گذاری در طلا |
| – حفظ سرمایه و ارزش پول در برابر تورم – یک دارایی امن و قابل‌اعتماد – تنوع بیشتر و داشتن جنبه زینتی – نقدینگی بالا و دردسترس – ثبات قیمتی بیشتر نسبت به سکه – ریسک سرمایه‌گذاری پایین | – سود و بازده قیمتی پایین در بلندمدت نسبت به سکه – ریسک نگهداری برای طلای فیزیکی – پرداخت هزینه‌های اضافی مثل مالیات و اجرت ساخت |
سرمایه گذاری روی سکه چه مزایا و معایبی دارد؟
مانند طلا، سرمایه‌گذاری روی سکه هم مزایا و معایب خود را دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
| مزایا و معایب سرمایه‌گذاری روی سکه | |
| مزایای سرمایه‌گذاری در سکه | معایب سرمایه‌گذاری در سکه |
| – حفظ سرمایه و ارزش پول در برابر تورم – نداشتن هزینه‌های اضافی مثل اجرت ساخت – نگهداری آسان‌تر نسبت به طلا – یک دارایی امن و قابل‌اعتماد – مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و کوتاه‌مدت – نقدینگی بالا و دردسترس – ریسک سرمایه‌گذاری پایین | – داشتن حباب قیمتی – احتمال ضرر نسبت به طلا به دلیل نوسانات قیمتی – نداشتن جنبه مصرفی – امکان خرید سکه تقلبی |
تحلیل و پیش بینی بازار طلا و سکه به کمک ابزارهای تخصصی
تحلیل و پیش‌بینی بازار طلا و سکه، یکی از اقدامات استراتژیک برای پیداکردن بهترین زمان و قیمت برای سرمایه‌گذاری است. یعنی شما با تحلیل بازار طلا و سکه، می‌توانید زیان را به حداقل و سود را به حداکثر برسانید. تحلیل و پیش‌بینی بازار طلا و سکه به کمک تکنولوژی و ابزارهای تخصصی نسبت به گذشته بسیار دقیق‌تر و راحت‌تر شده است. از جمله مهم‌ترین ابزارهای تخصصی برای این کار، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نمودارها: نمودارها می‌توانند تاریخچه و وضعیت قیمت طلا و سکه را در بازه‌های زمانی مختلف به شما نشان دهند. به کمک بررسی این نمودارها در بازه‌های زمانی و شرایط مختلف، می‌توانید الگوهای قیمتی و نحوه تأثیرپذیری قیمت طلا و سکه را شناسایی و تحلیل کنید.
- اندیکاتورها: اندیکاتورها ابزارهایی هستند که با استفاده از فرمول‌ها و محاسبات ریاضی، در تحلیل نمودار قیمتی سکه و طلا به شما کمک می‌کنند. در واقع هدف اصلی اندیکاتورها تسهیل تحلیل نمودار و پیش‌بینی قیمت‌ها است.
- عوامل اقتصادی مؤثر بر قیمت طلا و سکه: بررسی عوامل اقتصادی مختلفی مثل میزان تورم، نرخ بهره، میزان عرضه و تقاضا، روند قیمت دلار، مداخله‌های دولت و غیره هم می‌توانند در پیش‌بینی و تحلیل قیمت سکه و طلا به شما کمک کنند.
- وضعیت و رویدادهای سیاسی: رویدادهای سیاسی در سطح کشوری، منطقه‌ای و یا جهانی مثل جنگ، شیوع بیماری، بحران اقتصادی و غیره روی عرضه و تقاضا برای خرید طلا و سکه تأثیر می‌گذارند. پس بررسی مداوم و آگاهی از شرایط سیاسی هم در فرایند تحلیل و پیش‌بینی قیمت طلا و سکه به شما کمک می‌کند.
- ابزارهای جدید و پیشرفته هوش مصنوعی: امروزه به کمک ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی، تحلیل و پیش‌بینی بازار طلا آسان‌تر هم شده است. در حال حاضر سایت‌ها و ابزارهای مختلفی وجود دارند که با دسترسی به نمودارها، آمارها و اطلاعات، در تحلیل بازار طلا و سکه به شما کمک می‌کنند.
تجربه شما از سرمایه‌گذاری روی سکه یا طلا چطور بوده است؟
در این مقاله به‌صورت کامل و از جنبه‌های مختلف، سرمایه‌گذاری روی طلا و سکه را بررسی کردیم. همچنین بازده قیمتی، پتانسیل رشد، مزایا و معایب هر یک از آن‌ها را توضیح دادیم. برای قدم بعدی، پیشنهاد می‌کنیم اگر علاقه‌مند به تحلیل بازارهای مالی مخصوصاً طلا و سکه هستید، در دوره اقتصاد کلان شرکت کنید. در این دوره به‌صورت کامل گفتیم که چطور می‌توان شرایط و بازار را تحلیل و بهترین زمان خرید را پیدا کرد. همچنین اگر تجربه سرمایه‌گذاری روی طلا و سکه را داشتید، خوشحال می‌شویم که تجربیات و نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
