وقتی به قیمت کالاها و خدمات در چند سال گذشته فکر می‌کنید، احتمالا این حجم از تغییر را باور نمی‌کنید و فکر می‌کنید مثل اصحاب کهف تازه از خواب بیدار شده‌اید. این تغییرات سریع و غافلگیرکننده اقتصادی، تورم هستند.
به نظر شما چرا تورم ایجاد می شود و چه تاثیراتی بر زندگی مردم دارد؟ تورم به عنوان یکی از عوامل کلیدی تاثیرگذار بر ارزش پول، می‌تواند به طور قابل توجهی بر بازده سرمایه‌گذاری‌ها تاثیر بگذارد و محاسبه نرخ تورم و سود واقعی سرمایه‌گذاری‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این مقاله، به بررسی مفاهیم پایه تورم، روش‌های محاسبه سود واقعی و کاربردهای آن در تصمیم‌گیری‌های مالی خواهیم پرداخت. با درک عمیق‌تر از مفاهیم کلیدی مانند شاخص قیمت مصرف‌کننده، نرخ تورم و سود واقعی، می‌توانید تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری اتخاذ کنید. تا پایان با اکو بیزینس همراه باشید.
شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، سبدی برای سنجش هزینه زندگی
شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) مثل یک سبد خریدی است که همه کالاهایی که روزانه مصرف می‌کنیم، در آن قرار دارد. این سبد به طور مرتب بررسی می‌شود تا ببینیم قیمت این کالاها و خدمات چقدر تغییر کرده است.
CPI به ما می‌گوید که هزینه زندگی در طول زمان چقدر گران‌تر شده است. در واقع، CPI یک ابزار کلیدی برای اندازه‌گیری تورم است. با استفاده از CPI می‌توانیم ببینیم که قدرت خرید پول ما چقدر تغییر کرده است.
محاسبه CPI کمی پیچیده است.به طور خلاصه، ابتدا یک سبد از کالاها و خدمات که نماینده مصرف متوسط یک خانوار است، انتخاب می‌شود. قیمت این کالاها در دوره‌های مختلف زمانی جمع‌آوری می‌شود. با مقایسه قیمت‌ها در دوره‌های مختلف، درصد تغییرات قیمت هر کالا محاسبه می‌شود. به هر کالا وزنی متناسب بااهمیت آن در سبد خانوار داده می‌شود. با استفاده از وزن‌ها و تغییرات قیمت، شاخص قیمت مصرف‌کننده محاسبه می‌شود.
نرخ تورم چیست؟
تورم پدیده‌ای است که در آن سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد، طی یک دوره زمانی مشخص به طور مداوم افزایش می‌یابد. به عبارت ساده‌تر، تورم به معنای کاهش ارزش پول، توانایی کمتر برای خرید کالاها و خدمات با همان مقدار پول و افزایش هزینه زندگی است.
تورم با کاهش ارزش پول، بازدهی واقعی سرمایه‌گذاری‌ها را کاهش می‌دهد. در این شرایط، هوش مصنوعی در سرمایه گذاری با تحلیل داده‌های بازار، می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا دارایی‌ها با عملکرد بهتر را در شرایط تورمی شناسایی کرده و ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهند.
شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) نقش کلیدی در سنجش نرخ تورم ایفا می‌کند. تغییرات در CPI مستقیما بر نرخ تورم تاثیر می‌گذارد. افزایش CPI به معنای افزایش کلی سطح قیمت‌ها و در نتیجه افزایش نرخ تورم است. به عبارت دیگر، CPI یک معیار دقیق برای اندازه‌گیری تورم است و تغییرات آن به سیاست‌گذاران اقتصادی کمک می‌کند تا روند تورم را پیش‌بینی کرده و سیاست‌های پولی و مالی مناسب را اتخاذ کنند.
سود واقعی در مقابل سود اسمی، اهمیت تورم در محاسبات
وقتی صحبت از سرمایه‌گذاری می‌شود، دو اصطلاح مهم به نام‌های سود واقعی و سود اسمی به گوشمان می‌خورد. این دو اصطلاح هرچند به هم مرتبط هستند، اما مفاهیم کاملا متفاوتی دارند.
سود اسمی همان نرخ بهره‌ای است که بانک‌ها یا موسسات مالی برای سپرده‌ها یا وام‌ها اعلام می‌کنند. به عبارت ساده‌تر، سود اسمی همان عددی است که روی کاغذ می‌بینیم. سود واقعی، نرخ بهره‌ای است که قدرت خرید پول شما را پس از کسر نرخ تورم نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، سود واقعی به شما می‌گوید که با پولی که به دست آورده‌اید، چقدر بیشتر می‌توانید کالا و خدمات بخرید.
تصور کنید در بانکی سپرده‌ای دارید که سالانه 10 درصد سود می‌دهد. این عدد ممکن است جذاب به نظر برسد، اما اگر نرخ تورم هم 10 درصد باشد، در واقع شما هیچ سودی نکرده‌اید!
چرا که با پولی که به دست آورده‌اید، دقیقا همان مقدار کالایی را می‌توانید بخرید که در ابتدای سال می‌خریدید. پس قدرت خرید پولتان هیچ تغییری نکرده است. به همین دلیل است که اقتصاددانان تاکید می‌کنند که همیشه باید سود واقعی را در نظر بگیریم.
روش ساده محاسباتی، فرمولی برای سنجش واقعیت
سود واقعی، نشان دهنده افزایش واقعی قدرت خرید شما پس از کسر نرخ تورم است. برای محاسبه دقیق سود واقعی، روش‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام برای شرایط خاصی مناسب هستند.
در ادامه به بررسی این روش‌ها می‌پردازیم.
- با داشتن نرخ سود اسمی (همان نرخی که بانک به شما اعلام می‌کند) و نرخ تورم، می‌توانید به راحتی سود واقعی خود را محاسبه کنید. این روش برای شرایطی مناسب است که نرخ تورم در طول دوره سرمایه‌گذاری ثابت باشد.
- دنیای دیجیتال ابزارهای بسیاری را در اختیارمان قرار داده است. یکی از این ابزارها تورم آنلاین است. با استفاده از این ماشین حساب‌ها، می‌توانید با وارد کردن اطلاعاتی مانند مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری، نرخ سود اسمی و نرخ تورم، به سرعت سود واقعی خود را محاسبه کنید. برخی از این ماشین حساب‌ها امکان مقایسه قدرت خرید پول در سال‌های مختلف را نیز فراهم می‌کنند.
- برای تحلیل‌های پیچیده‌تر و محاسبات دقیق‌تر، نرم‌افزارهای تخصصی بهترین گزینه هستند. این نرم‌افزارها قابلیت‌های بیشتری نسبت به ماشین حساب‌های آنلاین دارند و امکان تحلیل داده‌های اقتصادی، پیش‌بینی روند تورم و ارزیابی انواع مختلف سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کنند. نرم‌افزارهای آماری مانند SPSS و STATA و نرم‌افزارهای مالی حرفه‌ای مانند Bloomberg Terminal از جمله این نرم‌افزارها هستند.
چرا باید سود تورم را محاسبه کنیم؟
تورم، دشمن پنهان ارزش پول است. به همین دلیل است که محاسبه سود تورم، یعنی سودی که پس از کسر نرخ تورم به دست می‌آید، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این محاسبه به ما امکان می‌دهد تا بهره‌وری واقعی سرمایه‌گذاری‌هایمان را بسنجیم و از افزایش یا کاهش قدرت خریدمان مطلع شویم.
برای رسیدن به اهداف بزرگ مانند بازنشستگی یا خرید خانه، باید بدانیم که به چه مقدار پول نیاز داریم و تورم چه تاثیری بر آن خواهد گذاشت. می‌توانیم بهترین گزینه‌ها را انتخاب کرده و از ارزش پولمان محافظت کنیم و ارزش واقعی دارایی‌هایمان را بدانیم.
با درنظرگرفتن تورم، می‌توانیم سرمایه‌گذاری‌های بهتری انجام دهیم و از ارزش پولمان محافظت کنیم؛ اهداف مالی بلندمدت خود را بهتر مدیریت کنیم؛ راهکارهای مناسبی برای افزایش ثروت خود پیدا کنیم.
البته نباید یک‌طرفه قضاوت کرد و تورم را مادر تمام مشکلات اقتصادی دانست؛ بلکه باید توجه کنید که نقطه مقابل تورم، تورم منفی، نیز می‌تواند در چرخ اقتصاد خلل ایجاد کند؛ رفاه و رشد اقتصادی را به ورطه نابودی بکشاند. اگر موضوع تورم منفی برای شما جذاب است، حتما مقاله چرا تورم منفی بد است؟ را مطالعه کنید.
در این مقاله از اکوبیزینس به بررسی سود تورم پرداختیم؛ تابه‌حال مقوله سود تورم را در تصمیمات خود در نظر گرفته‌اید؟ اگر نیاز به مشاوره مالی در سرمایه‌گذاری و معاملات مالی خود دارید با اکوبیزینس همراه باشید.
