تورم به معنی افزایش سطح عمومی قیمتها در یک دوره زمانی معین است. به عبارت دیگر، تورم نشاندهنده آن است که مجموعهای از کالا و خدمات در یک اقتصاد در یک دوره معین (معمولاً یک سال) چقدر گرانتر شده است که این موضوع کاهش قدرت خرید را به دنبال دارد. نرخ تورم معمولاً به کمک شاخصهای قیمت اندازهگیری میشود که پرکاربردترین آنها برای سنجش تورم CPI (Consumer Price Index) است. این شاخص، هزینه سبدی مشخص از کالا و خدمات در یک زمان مشخص نسبت به سال پایه است که این سبد شامل کالاها و خدمات مختلف مانند غذا، مسکن، حمل و نقل، مراقبتهای پزشکی، آموزش و … است که هر یک از این موارد با وزنهای خاصی در این سبد قرار میگیرند. در واقع این شاخص قیمت فعلی این سبد از کالا و خدمات را با قیمت گذشته آن مقایسه میکند و نرخ تورم، درصد تغییرات در این شاخص در دوره زمانی خاصی است که میتواند ماهانه، فصلی و سالانه باشد. به طور کلی تورم به دلیل مجموعهای از عوامل که تقاضا را افزایش، عرضه را کاهش و یا انتظارات را به گونهای تغییر میدهند که منجر به افزایش گسترده و پایدار قیمتها در طول زمان شود، رخ میدهد.
CPI.t=(C.t/C.0)*100
هزینه سبد در دوره پایه: C.0
هزینه سبد در دوره فعلی: C.t
شاخص قیمت مصرفکننده در دوره فعلی: CPI.t